Lò hơi là thiết bị chịu áp lực cao, thường xuyên hoạt động ở nhiệt độ và áp suất lớn, có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng nếu xảy ra sự cố. Vì vậy, việc kiểm định lò hơi định kỳ là bắt buộc theo quy định của pháp luật Việt Nam, nhằm đảm bảo an toàn cho người lao động, thiết bị và môi trường xung quanh.
Không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, kiểm định định kỳ còn giúp doanh nghiệp phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn, giảm thiểu rủi ro vận hành, tăng tuổi thọ thiết bị và tối ưu hiệu suất sản xuất. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ quy trình kiểm định lò hơi theo đúng tiêu chuẩn hiện hành.
Theo Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH và QCVN 01:2020/BLĐTBXH, tất cả các loại nồi hơi công nghiệp (lò hơi) đều phải được kiểm định kỹ thuật an toàn trước khi đưa vào sử dụng, định kỳ và đột xuất khi có dấu hiệu bất thường.
Mục đích của việc kiểm định:
Đảm bảo thiết bị vận hành trong giới hạn kỹ thuật cho phép.
Ngăn chặn kịp thời nguy cơ nổ, cháy, rò rỉ hoặc hư hỏng.
Tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt khi thanh tra lao động.
Là cơ sở để đơn vị bảo hiểm chấp nhận cấp bảo hiểm cháy nổ.
Đánh giá tình trạng thiết bị để quyết định sửa chữa lò hơi hoặc thay thế khi cần.
Tùy theo loại thiết bị và tình trạng sử dụng, thời hạn kiểm định sẽ khác nhau. Cụ thể:
Lần đầu: Trước khi đưa vào sử dụng lần đầu tiên.
Định kỳ: Thường là 3 năm/lần đối với lò hơi còn tốt và sử dụng đúng chuẩn.
Giảm còn 1 năm/lần nếu lò hơi đã cũ, có dấu hiệu xuống cấp hoặc hoạt động ở môi trường đặc biệt.
Kiểm định bất thường: Khi có thay đổi kết cấu, sửa chữa lớn, hoặc xảy ra sự cố.
Nếu quá thời hạn mà không kiểm định, lò hơi không được phép vận hành.
Quy trình kiểm định thường được thực hiện bởi đơn vị được Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cấp phép. Các bước gồm:
Bản vẽ thiết kế, thông số kỹ thuật, phiếu kiểm tra vật liệu, chứng nhận xuất xưởng.
Hồ sơ kiểm định lần trước, biên bản sửa chữa (nếu có).
Nhật ký vận hành và bảo trì thiết bị.
Tình trạng thân lò, van an toàn, đồng hồ áp suất, bộ cấp nước, kính thủy, đường ống.
Kiểm tra sự ăn mòn, nứt, rò rỉ, gỉ sét hoặc kết cấu bất thường.
Đánh giá lớp cách nhiệt, hệ thống thoát nước, an toàn điện.
Tháo nắp, vệ sinh sạch phần buồng đốt, ống nước, ống lửa.
Kiểm tra tình trạng cáu cặn, nứt ống, mòn mỏng vách lò, cánh tản nhiệt.
Thực hiện siêu âm độ dày nếu cần.
Đóng tất cả van và thực hiện bơm nước vào lò hơi.
Tăng áp lực lên gấp 1.5 lần áp suất làm việc trong thời gian tối thiểu 5 phút.
Quan sát xem có hiện tượng rò rỉ, biến dạng, giảm áp bất thường hay không.
Khởi động thiết bị và theo dõi hệ thống cấp nước, cấp nhiệt, điều áp, xả nước và bẫy hơi.
Đảm bảo các thiết bị như van an toàn, còi báo động, van xả đáy hoạt động chính xác.
Đo áp suất, nhiệt độ, chất lượng hơi đầu ra theo đúng thông số thiết kế.
Nếu thiết bị đạt yêu cầu, đơn vị kiểm định sẽ cấp Chứng nhận kiểm định kỹ thuật an toàn có hiệu lực trong thời hạn quy định. Nếu không đạt, sẽ có biên bản nêu rõ lý do và khuyến nghị sửa chữa, cải tạo hoặc thay thế.
Chỉ thực hiện kiểm định tại các đơn vị được cấp phép hợp pháp.
Không được vận hành lò hơi khi đã hết hạn kiểm định.
Chuẩn bị sẵn đội ngũ kỹ thuật viên hỗ trợ tháo mở, thử tải và vệ sinh thiết bị.
Đối với lò hơi cũ, nên kết hợp kiểm định với dịch vụ sửa chữa lò hơi chuyên nghiệp để đảm bảo hiệu quả lâu dài.
Trong trường hợp không tiếp tục sử dụng, có thể xem xét phương án mua bán lò hơi cũ để thu hồi giá trị đầu tư.
Kiểm định lò hơi định kỳ không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là giải pháp hiệu quả để bảo vệ con người, tài sản và nâng cao hiệu quả vận hành. Việc thực hiện đúng quy trình kiểm định giúp doanh nghiệp tránh rủi ro, đồng thời có cơ sở kỹ thuật rõ ràng để sửa chữa lò hơi khi cần hoặc lên kế hoạch bảo trì, cải tạo phù hợp.
Nếu bạn cần kiểm định, tư vấn kỹ thuật, mua bán lò hơi cũ hoặc bảo dưỡng hệ thống nồi hơi cho nhà máy, hãy liên hệ với đơn vị chuyên nghiệp và uy tín như Công ty TNHH Cơ Nhiệt GreenBoiler để được hỗ trợ trọn gói.